Czym jest wydobywanie kryptowalut?

Wydobywanie to proces używany w przypadku Bitcoina i kilku innych kryptowalut w celu generowania nowych tokenów i weryfikowania nowych transakcji. Obejmuje on rozległe, zdecentralizowane sieci komputerów na całym świecie, które weryfikują i zabezpieczają blockchainy – wirtualne rejestry dokumentujące transakcje kryptowalutowe. W zamian za udostępnienie mocy obliczeniowej komputery w sieci są nagradzane nowymi tokenami. Jest to samonapędzające się koło korzyści: górnicy utrzymują i zabezpieczają blockchain, blockchain przyznaje im tokeny jako nagrody, a tokeny zachęcają górników do utrzymywania blockchainu.

Istnieją trzy główne sposoby na pozyskiwanie bitcoinów i innych kryptowalut. Można je kupić na giełdzie takiej jak Coinbase, otrzymać je jako zapłatę za towary lub usługi albo wirtualnie je „wydobyć”. Właśnie ten trzeci sposób wyjaśniamy w tym miejscu na przykładzie Bitcoina. 

Możliwe, że myślałeś(-aś) o samodzielnym spróbowaniu kopania bitcoinów. We wczesnych latach Bitcoina każdy z przyzwoitym komputerem domowym mógł kopać kryptowaluty. Jednak wraz z rozwojem blockchaina zapotrzebowanie na moc obliczeniową znacząco wzrosło. (Znacznie: w 2024 roku moc obliczeniowa potrzebna do wykopania jednego Bitcoina jest aż sześciokrotnie większa niż w 2009 roku, kiedy wydobywano pierwsze bloki Bitcoina. To efekt rosnącego poziomu trudności kopania w ciągu ostatnich 15 lat, spowodowanego coraz większą liczbą górników w sieci).

W efekcie amatorskie kopanie bitcoinów od lat nie jest opłacalne dla hobbystów. Obecnie niemal cały proces wydobycia odbywa się w wyspecjalizowanych firmach lub w grupach, które łączą swoje zasoby. Mimo to warto wiedzieć, jak działa ten mechanizm.

• Wyspecjalizowane komputery wykonują obliczenia potrzebne do zweryfikowania i zarejestrowania każdej nowej transakcji bitcoinowej oraz zapewnienia bezpieczeństwa blockchainu. Weryfikacja blockchainu wymaga ogromnej mocy obliczeniowej, która jest dobrowolnie wnoszona przez górników. 

• Wydobywanie bitcoinów mocno przypomina prowadzenie dużego centrum danych. Firmy kupują sprzęt wydobywczy i płacą za energię elektryczną potrzebną do jego działania (i chłodzenia). Aby to się opłacało, wartość zarobionych tokenów musi być wyższa niż koszt ich wydobycia.

• Co motywuje górników? W sieci odbywa się loteria. Każdy komputer w sieci ściga się, aby jako pierwszy odgadnąć 64-cyfrową liczbę szesnastkową znaną jako „skrót” (ang. hash). Im szybciej komputer jest w stanie zgadywać, tym bardziej prawdopodobne jest, że górnik zdobędzie nagrodę. 

• Zwycięzca aktualizuje rejestr blockchainu o wszystkie nowo zweryfikowane transakcje – dodając w ten sposób do łańcucha nowo zweryfikowany „blok” zawierający wszystkie te transakcje – i otrzymuje z góry określoną ilość nowo utworzonych bitcoinów. (Dzieje się to średnio co dziesięć minut). W kwietniu 2024 roku nagroda wynosi 3,125 bitcoina za blok, a ponieważ trudność wydobycia wzrasta z każdym nowym halvingiem, nagroda będzie się zmniejszać do momentu, gdy nie będzie już żadnych bitcoinów do wydobycia.

• Liczba bitcoinów nigdy nie przekroczy 21 milionów. Ostatni blok teoretycznie powinien zostać wydobyty w 2140 r. Od tego momentu górnicy nie będą już polegać na nagrodach w postaci nowo wyemitowanych bitcoinów, lecz na opłatach pobieranych za dokonywanie transakcji.

Poza wprowadzaniem nowych tokenów do obiegu wydobywanie ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa Bitcoina (i wielu innych kryptowalut). Proces ten zapewnia weryfikację i zabezpieczenie blockchainu, co pozwala kryptowalutom funkcjonować jako zdecentralizowana sieć peer to peer bez potrzeby nadzoru ze strony podmiotów trzecich. Stwarza także dla górników zachętę do przekazywania mocy obliczeniowej do sieci.